به روش تولید قطعه بوسیله تزریق فلزمذاب و تحت فشار به درون قالب دایکاست یا ریختهگری تحت فشار می گویند. در روش دایکاست بدلیل اینکه در آن فلز مذاب به داخل حفره ای به شکل قطعه ریخته می شود و بعد از سرد شدن قطعه موردنظر به دست می آید، بسیار به ریخته گری ریژه شبهت دارد. تنها تفاوت این دوروش نحوه نحوه پرکردن حفره قالب می باشد.
در قالب ریژه فلز مذاب تحت نیروی وزن خود سیلان پیدا میکند و به داخل قالب میرود، اما در روش دایکاست فلز مذاب تحت فشار و سرعت بیشتری به داخل قالب روانه می شود. به همین دلیل درروش دایکاست می توان قطعات با اشکال پیچیدهتری را تولید کرد.
در قالبهای دایکاست پس از بسته شدن قالب، مواد مذاب به داخل یک نوع پمپ یاسیستم تزریق (بسته به طرح دستگاه) هدایت میشوند، سپس در حالی که پیستون پمپ، مواد مذاب را با سرعت از طریق سیستم تغذیه قالب به داخل حفره میفرستد، هوای داخل حفره از طریق سوراخهای هواکش خارج میشود. این پمپ دربعضی از دستگاهها دارای درجه حرارت محیط و در برخی دیگر دارای درجه حرارت مذاب است.
معمولاً مقدار مواد مذاب تزریق شده بیش از اندازه مورد نیاز برای پر کردن حفره است تا سربارهگیرها را پر کند و حتی پلیسه ها را در اطراف قطعه به وجودآورد. پس از آن در مرحله دوم زمانی که ماده مذاب در حال سرد شدن در داخل حفرهاست، پمپ همچنان فشار خود را ادامه میدهد. در مرحله سوم قالب باز شده وقطعه به بیرون پرتاب میشود.
در مرحله اخر همچنان که قالب باز است داخل حفره قالب تمیز و در صورت نیازروغنکاری شده و دوباره قالب بسته و آماده تکرار عملیات قبل میشود.
مزایای تولید از طریق دایکاست:
تولید اشکال پیچیده تر: زیرا در این روش قالب با سرعت و تحت فشار پر میشود قطعات با دیوارههای نازکتری را میتوان تولید کرد و خلاصه آنکه در این روش نسبت طول قطعه به ضخامت قطعه به مراتب بیشتر از سایر روشها است.
نرخ تولید در این روش خیلی بالا است، به ویژه اگر قالبهای چند حفرهای باشد: معمولاً قطعه تولید شده به وسیله دایکاست از پرداخت سطح خوبی برخوردار است واحتیاجی به عملیات ماشینکاری بعدی ندارد و به دلیل عملیات فوقالعاده اقتصادی است.
قالبهای دایکاست مثل قالبهای ریژه معمولاً قبل از آنکه فرسوده شوند و در ابعادقطعه تولید شده اختلافی به وجود آید، هزاران قطعه تولید خواهدکرد، در نتیجه سرمایهگذاری برای تولید قطعه کمتر است
نسبت به دیگر روشهای تولید قطعه، از فلز مذاب با روش دایکاست مقاطع ظریفتری را روی قطعه میتوان به وجود آورد.
اغلب قطعات تولید شده با کمترین پرداخت، آماده آب فلزکاری هستند.
قطعات آلومینیومی تولید شده توسط دایکاست معمولاً نسبت به روشهای دیگر مانند ریختهگری آلومینیوم در ماسه مقاومت بیشتری دارند.
محدودیت های این روش:
در این روش وزن قطعه محدود است. به ندرت وزن قطعه از 25 کیلوگرم بیشتر است و معمولاً کمتر از 5 کیلوگرم است.
نسبت به شکل قطعه و سیستم تغذیه قالب، مک دار بودن قطعه به دلیل وجود حباب هوا از مشکلات این روش تولیدی است.
امکانات تولید از قبیل قالب، ماشین، و لوزام جنبی در این روش نسبتاً گران است و در نتیجه فقط تولید انبوه آن، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.
به جز موارد استثنایی فقط فلزاتی را میتوان در دایکاست مورد استفاده قرار داد که نقطه ذوب آنها چیزی در حد آلیاژهای مس باشد.
انواع ماشینهای دایکاست
ماشینهای دایکاست دو نوع هستند:
ماشینهای تزریق با محفظه (سیلندر) گرم
ماشینهای تزریق با محفظه (سیلندر) سرد
اگر نقطه ذوب فلز تزریقی پایین باشد و به سیستم پمپ آسیب نرساند، پمپ میتواند مستقیماً در فلز مذاب قرار گیرد. به این سیستم، تزریق با محفظه گرم میگویند. در صورتی که فلز مذاب به سیستم پمپاژ آسیب برساند در یا صورتدستگاه پمپاژ نباید مستقیماً در فلز مذاب قرار گیرد. به این سیستم، تزریقبا محفظه سرد میگویند..
ماشینهای دایکاست با سیستم تزریق محفظه گرم
در یک ماشین دایکاست محفظه گرم گردن غازی سیلندر تزریق در مواد مذاب غوطهور است و در نتیجه در درجه حرارتی معادل نقطه ذوب مواد تزریقی، کارمیکند. در این سیستم مواد مذاب در حداقل زمان و حداقل افت حرارت به داخل حفره قالب تزریق میشوند..
در حالی که پیستون در بالا قرار دارد، مواد مذاب به داخل سیلندر فشار یا سیلندر تزریق راه یافته و پس از پایین آمدن پیستون ابتدا دریچه تغذیه بسته میشود، سپس مواد مذاب با فشار از طریق مجرای گردن غازی به داخل حفره راهمییابد..
پس از گذشت زمان لازم برای انجماد مواد، پیستون دوباره بالا میرود و مواد جدید برای تزریق بعدی وارد سیلندر تزریق میشود. نیروی لازم که به پیستون تزریق منتقل میشود، بسته به طرح دستگاه میتواند پنیوماتیک و یا هیدرولیک باشد..
قطعات مختلف را از وزن چند گرم تا 25 کیلوگرم را میتوان با این سیستم تولیدکرد. در این روش با تغییر اندازه مجرای غازی قطعات با وزن متفاوت رامیتوان تولید کرد. وزن قطعاتی که میتوان با این روش تزریق کرد بستگی به عوامل زیر دارد::
آلیاژ تزریق
اندازه سطح خارجی قطعه
نیرویی که دو کفه قالب را بسته نگه میدارد.
بسته به طرح دستگاه و متغیرهای عمل تزریق با این سیستم میتوان از 50 تا 500 ضرب در ساعت تزریق کرد، البته با ماشینهای ویژه طرحzipper تا 2000 و 5000و حتی 18000 ضربدر ساعت میتوان تزریق کرد. مجرای گردن غازی از چدن خاکستری و یا چدن آلیاژی نشکن و یا فولاد ریختگی ساخته میشود. نوع مواد بستگی به فشار دستگاه، مواد تزریقی و قیمت دستگاه دارد. در هر صورت مواد مورد استفاده برای ساخت این قسمتها مییابد در مقابل حرارت و سایش مقاوم باشند. معمولاً مجرای گردن غازی دارای نازل قابل تعویض میباشد تا در صورت فرسوده شدن تعویض گردد،زیرا آببندی ناز با قسمت تزریق قالب ازاهمیت بالایی برخودار است. برای ساخت پوستههای داخلی مجاری عبور مذاب ازفولاد گرمکار نوع 13H یا فولاد گرمکار نیتروژه شده و یا فولاد نسوز ضدزنگ استفاده میشود. نازلباید دارای مقاومت در مقابل حرارت، فشار و سایش باشد، و معمولاً از چدن آلیاژی، و یا فولاد نسوز ضدزنگ ساخته میشود..
سمبه تزریق این سیستم دایکاست معمولاً از چدن آلیاژی ساخته میشود و میتوان بدون عملیات سختکاری آن را مورد استفاده قرار داد. برای اعمال فشار بهتربرخی اوقات روی سمبه تزریق، رینگ (شبیه رینگ پیستون اتومبیل) تعبیه میشود. برای افزایش عمر سیلندر تزریق، سطح داخل آن را تا 0.7 میلیمتر اضافهتر از اندازه معمول (با پرداخت خوب ) میتراشند. پس از این عمل نسبت به اندازه نهایی سیلندر، قطر سمبه (با رینگ و یا بدون رینگ) انتخاب میشود. لقی بین سمبه تزریق و سیلندر بین 0.002 تا 0.003 میلیمتر، به ازای هر میلیمتر قطرسیلندر پیشنهاد میشود.
مراحل مختلف عمل تزریق
در مرحله اول 2 کفه قالب بسته بوده و پیستون در عقب ترین موضع خود قرار دارد. به صورتی که سوراخ بارگیری کاملاً باز است. در مرحله دوم پیستون شروع به حرکت کرده، ابتدا سوراخ بارگیری را مسدود کرده و سپس مواد مذاب را با فشار به سوی قالب میراند. در آخرین مرحله یعنی مرحله سوم پس از آنکه زمان مناسبیبه مذاب داده شد که منجمد شود دو کفه قالب از یکدیگر باز میشوند. هم زمان پیستون باز هم قدری جلو میآید که اولاً بیسکویت (پولک منجمد شده در قسمت جلوی سیلندر تزریق) را بیرون بیاورد و ثانیاً کمک کند پس از اتمام اینمراحل، قطعه از قالب به بیرون پران شده و دو کفه قالب بسته شود، پیستون عقب آید و دستگاه آماده تکرار مراحل فوق و تزریق بعدی شود.
سیستم تزریق با محفظه سرد تقریباً برای تزریق کلیه فلزاتی مورد استفاده قرارمیگیرد که قابلیت دایکاست شدن را دارند، ولی معمولاً برای تزریق آلومینیم، منیزیم و آلیاژهای مس استفاده میشود. مهم ترین مزیت این سیستم این است که اولاً اثرات حرارت فلز مذاب روی بخش تزریق دستگاه ناچیز است و ثانیاً بااین سیستم، فشار تزریق را میتوان به مراتب بالا برد. این سیستم برای فشاراز 500 تا 2000kg/cm2 طراحی شده است ولی در سیستمهای ویژه آزمایش فشار در حدkg/cm2 3000 هم امتحان شده است (در خیلی از کتابها و دستورالعملهای طراحی قالب، فشار 300 تا 600kg/cm2 برای تزریق آلومینیوم و فشار حدودkg/cm2 140 برای تزریق آلیاژهای روی پشنهاد شده است).
مهمترین محدودیتهای این سیستم عبارتند از:
الزام داشتن وسایل جنبی برای تهیه ذوب و انتقال آن به سیلندر تزریق
طولانیتر بودن مراحل مختلف تزریق به دلیل جدا بودن وسایل جنبی از دستگاه
امکان ایجاد نقص در قطعه تولیدی به دلیل افت درجه حرارت مذاب
اندازه سیلندر و پیستون تزریقی بستگی به حجم مادهای دارد که برای تزریق موردنیاز است. اگر سیلندر تزریق بیش از اندازه بزرگ باشد مواد مذاب در کف آنقرار میگیرد و احتمال این که حبابهای هوا در سیلندر محبوس شوند زیادخواهد بود..
از طرفی اگر سیلندر تزریق بیش از اندازه کوچک باشد، مقدار مذاب کمتر از مقدار مورد نیاز برای تزریق قطعه خواهد بود و ممکن است مقداری از مذاب در مرحله شروع حرکت پیستون از سوراخ بارگیری به بیرون پاشیده شود.
لذا در طراحی سیستم تزریق و در تنظیم محل پیستون تزریق سعی بر آن است که درمرحله اول پیستون تزریق سوراخ بارگیری را ببندد. حتی در بعضی طرحها ابتداپیستون تزریق آهسته حرکت کرده، سوراخ بارگیری را میپوشاند و سپس با سرعت خیلی بیشتر ادامه مسیر داده و مذاب را به داخل قالب، تزریق میکند.
سرعت پیستون تزریق بستگی به آلیاژ مذاب، اندازه و شکل قطعه، طرح و شکل راهگاه و گلویی تزریق قالب دارد و مقدار آن ب لق نبودن سیلندر و پیستون تزریق و جذب بودن حرکت آنها در داخل یکدیگر الزامی است در غیر این صورت مذاب از جدار پیستون پس زده میشود و امکان گریپاژ پیستون وجود خواهد داشت. جنس پیشانی پیستون اغلب از آلیاژ بریلیوم و مس یا فولاد آلیاژی نیتروره شده میباشد..
جنس سیلندر تزریق اغلب از فولاد گرمکار 13H و یا فولاد آلیاژی نیترور شده است و باید بتواند در برابر فرسایش و حرارت مقاومت کند. از طرف دیگر مکانیزم تزریق باید محکم و مقاوم بوده و حرکتهایسلیندر به پیستون نیرو دهنده و پیستون تزریق در یک راستا و نظام باشند. درصورتی که مورد فوق رعایت نشوند سیلندر تزریق و پیستون تزریق به سرعت فرسوده میشوند.
ماشین دایکاست با سیستم تزریق محفظه سرد عمودی
این دستگاهها به ماشینهای دایکاست هم معروف هستند. به طور کلی دو نوع ماشین دایکاست با سیستم تزریق محفظه سرد عمودی وجود دارد. در نوع اول صفحات قالببه صورت افقی (همان گونه که در شکل زیر نشان داده شده است) و در نوع دوم صفحات قالب به صورت عمودی قرار میگیرند. مواد مذاب از پایین قالب تزریق میشود. هوای داخل حفره تخلیه گشته و در اثر افت فشار مواد مذاب به داخل محفظه تزریق مکیده میشوند. فشاری که دو کفه قالب را به یکدیگر قفل میکند و فشار تزریق هر دو از یک منبع کنترل میشوند تا همیشه حالت بالانس بین این دو نیرو که عکس یکدیگر عمل میکنند، برقرارشود وحسن این سیستم این است که به دلیل آنکه صفحات قالب به صورت افقی وسیلندر تزریق در پایین قرار گرفته احتمال این که قبل از اعمال فشار توسطپیستون تزریق مقداری مواد مذاب به داخل حفره رانده شود، به کلی از بین میرود.
در این سیستم برای بهبود تزریق و تعادل آن در قالبهای چند حفرهای همان طوری که در شکل زیر ملاحظه میشود بهتر است تزریق از مرکز اعمال شود. در اینصورت راهگاه از هر نقطه در محیط سیلندر میتواند منشعب شده و به گلوییتزریق وصل شود. البته در بعضی از طرحها بسته به نیاز، سیلندر تزریق درحالت خارج از مرکز هم گذاشته میشود..
در آخرین مرحله، پس از گذشت زمان لازم برای انجماد مذاب، پیستون بالا به جای خود بازگشته، پیستون پایین بالا آمده و باقیمانده مواد را از بوش رابط قطعکرده و بیرون میآورد. البته همزمان قطعه تزریق شده نیز پران میشود..
یکی از نکات منفی این روش دایکاست این است که وجود دو پیستون که با هم کارمیکنند باعث میشود که دستگاه بیشتر نیاز به تعمیر پیدا کند. از طرف دیگراز محاسن دستگاههای دایکاست با محفظه سرد عمودی شدهاند همان عمودی قرار گرفتن محفظه تزریق میباشد که باعث میشوداولاً مواد مذاب فقط پس از حرکت پیستون و به صورت یک توده به داخل قالب رانده شوند و ثانیاً حرکت آشفته مایع مذاب به حداقل رسیده وجود مک و یاحفرههای ریز در قطعه تزریق شده کاهش یابد..
به طور کلی ماشین عمودی موقعی مورد استفاده قرار میگیرد که قطعه را با ماشین محفظه افقی نتوان تولید کرد. مثلاً قطعاتی که نیاز به فشردگی بیشتری دارند یا در مورد آنها قرار دادن قطعات اضافی در حفره قالب قبل از تزریق الزامی است و یا قطعاتی که با قرار دادن محل تزریق در وسط با کیفیت بهتری میتوان آنها را تولید کرد..
قطعاتی که با ماشینهای عمودی تزریق میشوند معمولاً در مقایسه با قالبهای ریژه از پرداخت و فشردگی بیشتری برخوردارند و میزان تولید نیز به مراتب بالاتراست. همین صفحات مشبک اکنون با موفقیت به کمک ماشین عمودی با صفحات قالب افقی با سرعت و میزان بیشتری تولید میشود. خیلی از قطعات آلومینیوم آلیاژی مثلاً صفحه اتو با همین روش تولید میشوند..
ساخت این قطعه اتفاقاً از قطعات نسبتاً مشکل میباشد زیرا اولاً المنت حرارتی نسبتاً بزرگی قبل از تزریق باید در داخل حفره قرار گیرد ثانیاً کف صفحه دارای مقطع ضخیم بوده و در سمت بالای آن مقاطع خیلی ظریف قرار دارد. فشردگی (بدون حباب هوا بودن) قسمت پایین این قطعه از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا باید تا حد آینه پرداخت شود. علاوه بر آن تولید این قطعه فقط در تعداد خیلی زیاد و در حد 10000 قطعه در روز اقتصادی میباشد. این قطعه معمولاًبا این روش تولید میشود..
ماشینهای عمودی معمولاًبرای تولید قطعاتی به کار میروند که محل تزریق و قالب میباید ضرورتاً در مرکز باشد. قطعاتی را که دارای ضخامت نسبتاً زیادی درمرکز و پرههای ظریف در کنار باشند با این نوع دستگاه میتوان با کمترین حباب هوا تولید نمود. تولید ماشینهای عمودی به مراتب بالاتر از تولید باروش ریژه میباشد وی اصولاً ماشینهای عمودی چه از نوع صفحات قالب افقی وچه از نوع صفحات قالب عمودی در مقایسه با ماشینهای محفظه تزریق افقی کندتر میباشند..
در صنعت خودرو سازی ورق های متعددی مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از این ورق ها، ورق های بدون پوشش می باشد.
برای تولید ورق های بدون پوشش باید 5 مرحله را پشت سر گذاشت. این مراحل عبارتند از:
کوره بلند
کوره هایLF , RH
خط نورد گرم (Hot strip mill )
Coiler
خط آنیل پیوسته
کوره بلند
در این مرحله ابتدا مواد اولیه که شامل سنگ آهن و کک می باشد، به کوره های بلند هدایت می شوند و آهن خام بوسیله ماشین های حمل به کنور تور فرستاده می شود. پیش از تخلیه مذاب داخل کنورتور طی دو مرحله فسفر و گوگرد زدایی انجام می گیرد. این عملیاتنی به این صورت است که از بالا اکسیژن دمیده شده و برای هم زدن مخلوط داخل پاتیل از گازهای Ar . N2 . Co استفاده می شود.
مذاب بدست آمده برای تصفیه بهتر و همچنین اضافه کردن عناصر آلیاژی و به طور کلی انجام مراحل متالوژی ثانویه برای دستیابی به فولاد با کیفیت مورد نظر به کوره های LF , RH انتقال می یابد .
کوره هایLF , RH
LF : از این کوره ها بریا فولاد های کم کربن استفاده می شود و منبع تامین کننده آن انرژی قوس الکتریکی می باشد. برای کنترل دما در این کوره و همچنین جذب کردن کربن از الکترودهای گرید HSS کربن بالا استفاده می گردد.
: RHاین نوع کوره، از انواع تحت خلاء می باشد که به دلیل کاهش کربن و گازهای حل شده استفاده می شود. طرز انجام کار این کورت به این صورت می باشد که مذاب تحت خلاء بداخل کوره مکش می شود و این عمل مرتباً تا کم شدن گازهای محلول به حد موردنظر ادامه پیدا می کند . اینکار برای کم شدن کربن همراه با خلاء از اکسیژن هم استفاده می گردد.
در هیچکدام از مراحل فولاد سازی در این کوره ها امکانی برای جذب و همچنین افزایش کربن وجود ندارد به همین دلیل از این کوره ها برای تولید فولادهای Ultra low carbin استفاده می شود .
خط نورد گرم (Hot strip mill )
این مرحله از تولید شامل دو بخش می باشد.
نورد
Cooling
نورد
بخش نورد دارای دو قیمت می باشد: Finish Mill , Rough Millقبل از ایستگاه Slab , Rough Mill ها در کوره پیشگرم تا ۱۱۰۰ درجه ساننتیگراد گرم می شوند و پس از آن برای جدا شدن پوسته هایی که از تختال ساخته شده، آنها را از یک پوسته زدا بنام Vertical Scale Breaker عبور می دهند .
ایستگاه Rough Mill خود دو نوع غلطک دارد :
الف – غلطک های عمودی به منظور کنترل عرضی ورق
ب – غلطک های افقی به منظور کنترل ضخامت ورق
محصول نهایی این مرحله دارای ضخامتی بین ۳۰-۴۰ میلیمتر می باشد .
بعد از مراحل بالا Slab وارد Finish Hot strip Mill می شود . این مرحله دارای هفت Stand می باشد . ضخامت محصول این مرحله تقریبا ۱٫۲ میلیمتر است .
Cooling
این مرحله در فاصله بین آخرین Stand مرحله Finish نورد گرم تا آغاز مرحله بعد که خط Coiler می باشد، وجود دارد. در این مرحله از طریق اسپری کردن آب،ورق ها را با سرعت مدنظر و قابل کنترل سرد می کنند.
Coiler
مرحله چهار، Coiler می باشد. بعد از انجام مراحل بالا ورق تولیدی برای کلاف شدن وارد Coiler می شود . دمای این قسمت برحسب جنس ورق بین ۵۰۰-۶۲۰ می باشد . فاصله بین آخرین Stand مرحله Finish نورد گرم تا آغاز مرحله بعد که خط Coiler می باشد، وجود دارد. در این مرحله از طریق اسپری کردن آب،ورق ها را با سرعت مدنظر و قابل کنترل سرد می کنند.
خط آنیل پیوسته
پس از عملیات نورد سرد به دلیل میزان سردکاری که در عملیات نورد روی ورق وارد می شود , درصد افزایش طول نسبی و شکل پذیری آن کاهش می یابد . به همین خاطر روی ورق ها عملیات آنیل انجام می شود .
روش تولید ورق گالوانیزه گرم ( Hot dip )
به فرآیندی که در اثر غوطه ور کردن قطعات فولادی یا چدنی در حمام مذاب روی , پوشش چسبده و محافظ روی و آهن در سطح آنها تشکیل می شود، گالوانیزاسیون غوطه وری گرم می گویند. این پوشش از چند لایه تشکیل شده است. لایه های نزدیک به فلز پایه , ترکیبات آهن – روی
تئوری ریخته گری فولاد ها
بحث ریخته گری در فولاد ها آنقدر اهمیت دارد که در اکثر رشته های صنعتی عنوان می شود. قطعات فولاد که در ریخته گری استفاده می شوند می تواند بین چند گرم تا چند تن باشد همچنین دسته بندی این قطعات کار مشکلی است. دلیل مشکل بودن این کار استحکام و مفاومت بالا در فولاد ها می باشد. فولاد ها در برابر انواع ضربه ها و تنش ها مقاومت بالایی از خود نشان می دهند. اما در ارتباط با فولاد های آلیاژی می توان گفت که این دسته از فولاد ها دارای مشخصات مکانیکی خوب در دمای بالا ومقاومت خردگی ، مقاومت نسوزندگی و مقاومت سایشی خوب می باشند. همچنین کاربرد این فولاد ها در حال افزایش روز افزون می باشد.
فولاد ها را می توان بر اساس ترکیب شیمیایی آنها به دو دسته فولاد های کربنی و فولاد های آلیاژی تقسیم بندی کرد. فولاد های کربنی زیر گروه هایی مانند : فولاد های کم کربن (۰٫۰۹-۰٫۲)در صد کربن ،کربن متوسط (۰٫۲-۰٫۴۵) در صد کربن و پر کربن (۰٫۵) در صد کربن دارند. فولاد های آلیاژی نیز زیر گروه هایی مانند : فولاد های کم آلیاژ (حد اکثر۲٫۵% عناصر الیاژی)، آلیاژ متوسط (۲-۱۰% عناصر آلیاژی) و پر آلیاژ (بیشتر از ۱۰% عناصر الیاژی) دارند.
ترتیب تهیه ی قطعات فولاد های کم کربن :
۱ـ ذوب فلز در کوره های قوس اسیدی ۲ـ ماهیچه سازی ۳ـ تهیه قالب ریخته گری ۴ـ تهیه مدل ۵ ـ تمیز کاری
۱ـ ذوب فلز توسط کوره های قوس اسیدی
در کشور ایران، بیشتر فولاد های ریخته گری در کوره های فوسی تهیه می شوند. بیشترین علتی که برای کار میتوان ذکر کرد، این است که کاربرد این کوره ها جهت تولید انواع فولاد های کربنی و آلیاژی می باشد. در حالت کلی می توان برای کوره های قوسی دو قسمت بدنه و در پوش در نظر گرفت که بدنه از جنس فولاد است و بوسیله فولاد نسوز حفاظت می شود. قسمت کف این کوره ها به حالت گرد و سطح آن نیز کروی شکل است. سقف کوره نیز مانند بدنه توسط مواد نسوز آستر کشی شده و سه سوراخ که در واقع رئوس مثلث متسلوی الاضلاعی را تشکیل می دهند. نکته جالبی که در مورد این کوره ها وجود دارد، شارژ کردن کوره است. سقف این کوره ها به هنگام شارژ کردن به حالت افقی کنار می رود و بعد از اتمام شارژ کردن، سقف روی کوره باز می گردد.
میزان ظرفیتی که برای این کوره ها تهیه شده است حدود (1.5 Ron) می باشد. برای خنک کردن کوره ها 9 تا مخزن آب در نظر گرفته شده است. همچنین بوسیله ترانس، جریانی که باید برای ذوب فلز در این کوره تامین شود را تهیه کرده اند. برای تخلیه مذاب کوره ، کوره به اندازه ۴۰-۵۰ درجه به جلو و برای سزباره گیری به اندازه ۱۰-۱۵ به عقب خم می شود الکترود ها از جنس گرافیت می باشد . که با تماس با شارژ و القا بار مثبت و گرفتن بار منفی از شارژ ایجاد قوس الکتریکی می کند که فلز را ذوب می کند و طبق جدول زیر الکترود گرافیتی دارای خواص زیر می باشد .
مشخصات الکترود گرافیتی
۱ـ مقاومت الکتریکی مخصوص ۸-۱۴
۲ـ وزن مخصوص ۱٫۵۵-۱٫۶
۳ـ شدت جریان قابل عبور مجاز ۱۳-۲۸
۴ـ درجه حرارت اکسیده شدن در هوا ۶۵۰
۵ ـ درصد خاکستر <1.5
6 ـ استحکام فشاری >160
کوره از نوع اسیدی می باشد که اجزاء نسوز کوره عبارتند از :
۱ـ نسوز کرنگریت ۲ـ اجر نسوز ۳ـ جرم کوبیدنی (هاسه کوارتز + چسب اسید بوریک ۲-۳% )
شارژ کوره ابتدا: مواد کربن زا مانند گل آنتراسیت و الکترد های شکسته می باشند تا جوشش به دلیل وجود کربن زیاد در ته کوره حاصل شود، سپس مواد قراضه ها و دیگر عناصر به کوره اضافه می شوند. لازم به ذکر است برای افزایش سیالیت سرباره به آن اهک اضافه می کنند. جوشش در کوره های اسیدی تا زمان افزودن فروسیلیسیم و فرومنگنز های ادامه می یابد و در مرحله پایانی اکسیداسیون ، شدت جوشش را کاهش می دهد و اگر درصد mnc و si به میزان تجربی (۰٫۳۲-۰٫۴۵%) و c) و۰٫۵۰-۰٫۶۵%) si نباشد آن را با افزودن مواد کربن زا و یا مواد دیگر که میزان si و mn را تنظیم کند ، ( حدود ۱۰-۱۵ دقیقه قبل از بار ریزی فرو منگنز و فروسیلیسیم ) به مذاب می افزایند. و میزان عناصر اصلی را در هنگامی می سنجیم که ۷۵% بار ذوب شده باشد (توسط آزمتالوگرافی ). بعد از ذوب فلز در کوره ان را به داخل پا تیل ها میریزند بررمی پاتیل ماسه اکسلاکس می ریزند که عمل سرباره گیری و گرم نگه داشتن مذاب را انجام می دهد و زیر پاتیل های بزرگ مذاب به پاتیل های کوچک تر و از آنجا به داخل قالب ریخته می شوند.
صنعت فولاد ایران در آستانه بحران جدید قرار گرفت
صنعت فولاد سازی ایران که در حال رونق گرفتن بود، اخیرا با دو مشکل اساسی مواجه شده است. اول این که میزان تعرفه های واردات فولاد ایران به اروپا افزایش یافته است و دوم طرح های جدیدی که به منظور تحریم های تازه آمریکا علیه ایران پیشنهاد شده است. در سال هایی که ایران تحریم شده بود، دولت مجبور شده تا برای حفظ وضعیت اقتصادی خود اقدام به سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز بکند. در سال های اخیر نیز خیلی سعی شد تا حتی به مقدار اندک نیز که شده، بازار فولاد ایران ارتقا یابد و وضعیت اقتصادی این بازار بهبود یابد اما عواملی مانند ضعف منابع مالی و محدودیتهای صادراتی باعث شد این صنعت نیز با وجود پتانسیل های بالایی که دارد رشد نکند.
اتحادیه فولادسازان اروپا در مورد ضرورت افزایش تعرفه های وارداتی فولاد ایران صحبت کرده است و امریکا هم طرح تحریم های تازه ای را در مقابله با فعالیت های موشکی ایران پیشنهاد کرده است. دو سیاستی که میتواند دوباره صنعت فولاد نیمه جان ایران را مورد هدف قرار دهد.
اما خوشبختانه از زمانی که تحریم های اقتصادی برداشته شد، صنعت فولاد ایران هم بهبود یافت. در همین حین میلیارد ها دلار سرمایه های خارجی وارد صنعت فولاد ایران شد. هرچند که این سرمایه ها پاسخگوی نیاز صنعت فولاد کشور نبود اما باعث شد تا ظرفیت تولیدی فولاد ایران افزایش یابد. ظرفیت تولیدی فولاد کشور تا حدی افزایش یافت که ایران توانست رتبه ی چهاردهم را در زمینه ی تولید فولاد کسب کند. همین موضوع باعث شد تا دیگر کشور های صنعتی احساس نگرانی در مورد قدرت گرفتن صنعت فولاد ایران کنند. در ادامه ی این اتفاق، اتحادیه فولادسازان اروپا در مورد ضرورت افزایش تعرفه های وارداتی فولاد ایران صحبت کرده است و امریکا هم طرح تحریم های تازه ای را در مقابله با فعالیتهای موشکی ایران پیشنهاد کرده است. این دو سیاست می تواند ضربه ی محکمی به صنعت فولاد نیمه جان ایران وارد کند.
افزایش تعرفه های وارداتی فولاد ایران به اروپا
بعد از برداشته شدن تحریم ها حجم تولید و صادرات فولاد ایران افزایش یافت. یکی از مهم ترین بازار های صادراتی فولاد ایران، بازار اروپا بود. به نظر می رسد به دلیل آنکه صادرات فولاد ایران به کشور های اروپایی در طی 3 سال گذشته افزایش قابل ملاحظه ای یافته بود، این نگرانی برای اتحادیه اروپا پیش آمد و دستور داده شد تا میزان تعرفه های وارداتی فولاد ایران نیز افزایش یابد. اتحادیه اروپا ایران را یک تحدید تازه برای صنعت فولاد خود می داند. مهم ترین اتفاقی که در ادامه ی بالارفتن تعرفه های صادراتی فولاد اتفاق می افتد، بالارفتن قیمت فولاد ایران در بازار های اروپایی است که همین امر موجب می شود تا فولاد ایران در این بازار ها قدرت رقابت خود را ازدست بدهد. حفظ بازار های صادراتی ایران برای صنعت فولاد کشور اهیمیت ویژه ای دارد. قابل ذکر است که کاهش تقاضا برای محصولات فولادی ایران به دلیل قیمت بالا میتواند درآمد صنعت را کاهش دهد بنابراین صنعت فولاد ایران دوباره در آستانه بحرانی تازه قرار گرفته است .
در گزارش مذکور مته ها به دو دسته تقسیم می شود:
.A Tricone Bits مته های سه مخروطه
.B Diamond Bits مته های الماسی
.A Tricone Bits
GX HardRok Bits .1
Hard Rok Bits .2
Hydra Bass Bits .3
Mxl Bits .4
STX Bits .5
.B Diamond Bits
Genesis XT Bits .1
Genesis HCM Bits .2
Genesis HCR Bits .3
Impregnated Bits .4
Speed Mills .5
Nutural Diamond Bits .6.
بررسی جدید مته GX HardRok برای بیشترین بازدهی در سازندهای سخت و ساینده طراحی شده است. همچون تمامی مته های GX میزان افزایش کربن ،سبک برش جدید و نسل سوم بلبرینگ ها؛ اجازه حفاری سریعـتر و طــولانی تر را در کاربردهای مورد نظر می دهد. GX HardRok باعث سایش زودرس سازندهای سخت و ایجاد برش می شود. مهندسان Hughes Christansen یک سری آزمایشات جامع بر روی متههای کار کرده کند شده به منظور تشخیص و مطالعه بر روی نقاط بحرانیای که باعث کاهش کفایتشان میشود به عمل آورند.برنامه های بهینه ساری کربن که در Hughes Christansen در حال اجراست به افزایش مقاومت سایشی و چقرمگی این متهها میپردازد.
مقاومت افزایشی نسبت به گسترش شکاف در این متهها ، احتمال شکست دندانهها را کاهش میدهد و افزایش میزان کاربید ،موجب طولانی ، تهاجمی و کشیدهتر شدن دندانهها میشود ، این افزایش موجب میشود که متهها قادر به نگهداری تهاجمهای اصلی اولیه برای فواصل طولانیتر باشند، بدین سان میتوانند کار بیشتری انجام داده و برشهای بیشتری در هر دور چرخش ایجاد کنند، و نیز عمل حفاری با نرخ نفوذ بیشتری در هر مقطع انجام میگیرد.
برشهای ایجاد شده توسط این مته ، دارای ساختاری کارآمدتر نسبت به دیگر برشهاست اشکال منحصر به فرد دندانهها ،برندهتر بوده و ۱۰% برآمدگی و بزرگیآن نیز بیشترمیباشد.
تمامی این اصلاحات بر روی مته GX HardRok باعث حفاری عمیقتر و ROP بیشتر میشود.
هر مته مذکور برای کاربرد در سازند خاصی ساخته شده است. برای هر طراحی مهندسان ، سازندها را برای حفاری از نظر کندی متهها در حفاری های قبلی، پارامترهای عملیاتی پیشنهادی به منظور تضمین حداکثر کابرد در حیطه هدف مورد نظر ارزیابی میکند.
Hard Rok Bits
Hard Rok Bits جزو خانوادهای از متههاست که مخصوصاٌ به منظور سازندهای سخت و ساینده طراحی شدهاند پیشرفتهایی در طراحی دماغه و تکنولوژی فشردگی به این متهها حالت تهاجمیبیشتر داده و در عین حال باعث دوام بیشتر ساختمان برشها میشود که مورد مذکور از کربناتهای غرب تگزاس گزارش شده است. دیگر پیشرفتها همچون اشکال جدید دندانههای تهاجمی، سیستم تثبیت جدید ،باعث میشود که این مته طولانیتر و با سرعت بیشتر حفاری کند.
Hydra Boss Bits
متههای هیدروباس در سیستم جدید هیدرولیک Xstream در تمام محیطهای ساچمه ای کاربرد دارد. سیستم هیدرولیک یک پیکربندی نازل را که همزمان سریهای چندگانه دندانهها را پاک کرده و مستقیماً به پایین سوراخ مته ضربه میزند را را بیان میکند. جریان مداوم سیال بطور مناسب برشها را به سمت خارج دیواره چاه حفاری و نیز به سمت بالا و پشت آن هدایت میکند. در آزمایشگاههای وسیع و تستهای صحرایی Xstream ، ROP بالاتری نسبت به دیگر سیستم های نازل رایجارائه داده است.
CFD یک مدل ریاضی سه بعدی سیال احاطهکننده مته است . در مدلسازی CFD ، مهندسان قادر به مطالعه تنش محض و تربولانس برای ارزیابی توانایی و پیکربندی نازل برای تخلیه خردهها و تمیز کردن مخروط و نیز پایین چاه حفاری میباشند. رنگهای متفاوت نشانگر موقعیت و شدت تنشهای تولید شده بوسیله جریان هیدرولیک میباشد.
به منظور اثبات کارایی و کارکردهای وسیع و طولانی مدت در شرایط ناملایم و خشن حفاری ، متههای موتورهای با طول عمر زیاد MXL را معرفی می شود که مخروطهای غلطکی آن با سرعت بالا برای تسریع شدن حفاری و نیز تکمیل آن کاربرد دارد. با ساختار جدید برشها ، هیدرولیک پیکربندی و بیشترین قابلیت اطمینان بلبرینگ در صنعت بطور کامل طراحی شده است. سری MXL زمان بیشتری نسبت به متههای دیگر در چاه باقی میماند.
امروزه خط STAR همچنان قابل اطمینانترین و بهترین ارائه دهنده سوراخهای باریک بوسیله متههای سه مخروطه در بازار میباشد. با داشتن یک STAR در یک حفره ،متصدیان دیگر در مورد عیوب زودرس بلبرینگها و یا خارج شدن متهها از اندازهگیر نمیباشند. تکنولوژیکی برتر بلبرینگها و ساختار برش ها باعث میشود که کمترین هزینه در هر فوت وجود داشته باشد.
این متهها برای حفاریهای بدون وقفه با سرعت نفوذ بالا سازگاری داشته و بدین منظور طراحی شده است. قبل از حفاری و پس از ساخت هر مته برای کاربری مشخص، تحت فرآیند تجدید نظر و بازبینی قرار گرفته تا اطمینان خاطر ا زکارکرد آن حاصل آید.
تاکنون سازندهایی که متشکل ار ماسه سنگ سخت ،شیل ،سنگ آهک ، ایندریت بودهاند، توسط متههای TCI و Impregnated حفاری شدهاند. خاصیت میان لایهای اغلب امکان حفاری ملایم و آسان را غیر ممکن میسازد و حتی محکمترین متههای PDC نمیتوانند محیط درونچالی را بدون خرابی دندانهها تاب بیاورند. این مته قابلیت جفاری بیشتر ، سریعتر و نیز در میان سازندهای سخت و ساینده را نسبت به متههای پیشین دارد.
در طراحی مته PDC برای کاربردهای طولانی، مهندسان ،تحقیق خود را بر روی ۱ عامل خارجی معطوف کردهاند:
*طراحیمته های جدیدی که لرزش در سازندها و بار خارجی روی دندانهها را کاهش دهد.
*در کل این اطلاعات ، نرخ نفوذ و زمان کارکرد مته را بیشتر میکند.
این نوع متهها به منظور استفاده از امتیاز فن آوری کنترل عمق برش ، هر یک از ساختار برشها ،با توجه به استحکام سازندها و خصوصیات موتور حفاری بهینه میشوند. اگر عمق برش از حد آستانه تجاوز کند ،سطوح تکیهگاهی در قسمت داخلی مته بکار گرفته میشود. این فن آوری جدید تغییرات و نوسانات گشتاوری را نسبت به تغییرات وزن اضافی کاهش داده که موجب کنترل بهتر در لغزشهای حین حفاری و نیز نرخ نفوذ بیشتر در چرخش میگردد.
اخبار بازار فولاد حاکی از سرمایه گذاری در این بخش است. طبق چشماندازی که برای سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده است، انتظار می رود تا شاهد تولید فولاد به تناژ ۵۵ میلیون تن در سال باشیم. برای وقوع این اقدام باید سرانه مصرف فولاد را در کشور افزایش داد بدین منظور که از ۲۳۵ کیلوگرم به ۴۰۰۰ کیلوگرم برسد. البته منتظر هستیم تا میزان صادرات فولاد به ۲۰۰میلیون تن در سال 1404 برسد. لازم به ذکر است که تمام مواردی که ذکر شد بیانگر آن است تا ضمن انکه مولفههای مصرفی فولاد را باید در داخل بهبود بخشید، باید گام بعدی بر طرف ساختن چالشهای ساختاری در این صنعت باشد. بنابر آنچه که گفته شد برای رسیدن به این اهداف باید سرمایه گذاری های کلانی در بخش فولاد انجام شود. در حال حاضر، دولت سعی در سرمایه گذاری هایی در بخش فولاد دارد و برای بهبود بخشیدن به این اهداف باید این اقدام مهم و اساسی را در اولویت اول خود قرار بدهد.
بهترین اقدامی که دولت می تواند برای رسیدن به موارد ذکر شده انجام دهد، معرفی فولاد ایران به سایر دنیا و افزایش دادن تمایل خارجیان برای سرمایه گذاری در این بخش می باشد. از سوی دیگر نیز باید در داخل عواملی که به طریقی مانع جذب سرمایهگذار میشود بهدرستی شناسایی کرده و در جهت رفع آن گام بردارد و سبب رغبت و علاقهمندی سرمایهگذاران به داخل کشور شود. به همین جهت به عنوان مثال می توان اشاره کرد یکی از گام های اساسی برای رسیدن به موارد ذکر شده، اصلاح یک سری قوانین که باعث سرعت بخشیدن به ورود سرمایه گذاران در این راه است. حل مشکلات بانکی نیز البته یکی از خواستههایی است که تولیدکنندگان داخلی معتقدند باید دولت هرچه سریعتر در رفع آن گام بردارد. البته دولت دوازدهم در زمینه فولاد باید تمام تلاش خود را در مناطق ویژه اقتصادی در جنوب کشور قرار داده و سرمایهگذاران خارجی را هر چه بیشتر به این سمت سوق دهد، چراکهه مناطق ویژه بهترین مکان برای فولاد و بهترین زمینه برای سرمایهگذار خارجی است.
برخی از محصولات فروش شرکت حامیران: فولاد سردکار - فولاد گرمکار - فولاد تندبر - فولاد پلاستیک - فولاد خشکه هوایی - فولاد بهلر - فولاد SPK - فولاد MO 40 - فولاد VCN 150 - فولاد 44 33 - ورق CK 45